تنوع ژنتیکی و مورفولوژیک جمعیت های بومی گیاه جعفری (Petroselinum crispum Mil.)

این تحقیق با هدف بررسی تنوع ژنتیکی بین 26 جمعیت بومی جعفری با استفاده از خصوصیات مورفولوژیکی انجام شد. 24 بذر از جمعیت‌های بومی ‌جعفری از نقاط مختلف کشور جمع آوری گردید و دو جمعیت وارداتی خریداری و کشت شدند. جمعیت جعفری اصفهان که به طور مرسوم در منطقه کشت می شد، به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. 21 صفت رویشی و زایشی انتخاب و اندازه گیری شدند. جدول تجزیه واریانس داده‌ها ‌نشان داد که جمعیت‌ها اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد به لحاظ صفات مورد بررسی داشتند. صفات مربوط به ارتفاع گیاه، قطر تاج پوشش گیاه، طول دمبرگ، طول برگچه، عرض برگچه، نسبت طول برگ به دمبرگ، تعداد شاخه‌های جانبی، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در هر چتر و تعداد روز تا جوانه زنی تفاوت معنی داری در سطح یک درصد نشان دادند. بلندترین بوته ها (27 سانتی متر) در جمعیت بهار همدان مشاهده شد. بوته های جمعیت جیرفت-دهقان 3 گسترده ترین بوته ها (4/38 سانتی متر) و جمعیت جرقویه اصفهان پربرگ ترین (2/11 برگ در هر بوته) و واجد بلندترین دمبرگ ها (76/19 سانتی متر) در بین جمعیت ها بودند. نتایج نشان داد که صفات همبستگی اندکی با یکدیگر دارند. ترسیم دندروگرام شباهت‌های ریختی جمعیت‌ها بر مبنای صفات کمی، حاکی از عدم ارتباط با محل جغرافیایی مکان جمع آوری بذر جمعیت‌ها بود. در مجموع، چنین نتیجه گیری شد که جمعیت های جرقویه اصفهان و بهار همدان از جمعیت های امیدبخش هستند و می توان از آنها به منظور اهداف اصلاحی استفاده کرد.