تعیین مناسب‌ترین تاریخ کاشت و اکوتیپ سیر (Allium sativum L.) در جنوب کرمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران

2 دکترای اصلاح نباتات، دانشگاه ساری

چکیده

به منظور دستیابی به مناسبترین اکوتیپ و تاریخ کاشت و همچنین برآورد تنوع ژنتیکی و وراثت‌پذری صفات آزمایشی به مدت دو سال در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان اجرا شد. آزمایش بصورت فاکتوریل برپایه طرح بلوک-های کامل تصادفی در سه تکرار بود. نتایج تجزیه مرکب نشان داد تاریخ کاشت‌های مختلف‌ از لحاظ اکثر صفات به‌جزء ماده خشک و تعداد لایه‌های پوششی با یکدیگر متفاوت هستند. اثر اکوتیپ بر روی تمامی صفات معنی‌دار بود بطوری‌که بیشترین عملکرد به اکوتیپ‌های مازندران و گیلان اختصاص یافت. همچنین مشخص شد صفات درصد گلدهی، تعداد سیرچه، وزن سیرچه، وزن پیاز و عملکرد تحت تاثیر اثر متقابل تاریخ کاشت در اکوتیپ قرار می‌گیرند بطوریکه بالاترین مقدار عملکرد مربوط به اکوتیپ‌های جیرفت و شهداد در تاریخ کاشت 15 شهریور می‌باشد. ضریب تغییرات ژنتیکی و فنوتیپی بالا برای صفات درصد گلدهی، تعداد سیرچه، وزن سیرچه و وزن پیاز مشاهده شد. وراثت پذیری عمومی برای صفات درصد گلدهی، تعداد سیرچه ها، وزن سیرچه و وزن پیاز بالا بدست آمد که نشان می‌دهد این صفات بیش تر تحت تاثیر ژنتیک هستند و احتمال مشاهده صفات با همین کیفیت در نسل بعد بیشتر است. تجزیه کلاستر اکوتیپ‌ها را در سه گروه قرار داد. اکوتیپ‌های هر گروه قرابت ژنتیکی بالایی با یکدیگر دارند. در نهایت رتبه بندی بر اساس روش آروناچالام و باندیوپادیای نشان داد که مناسب‌ترین اکوتیپ از بین اکوتیپ‌های مطالعه شده، اکوتیپ جیرفت می‌باشد. بنابراین توصیه می گردد در این منطقه از اکوتیپ جیرفت جهت کشت استفاده گردد و کشت در شهریورماه انجام شود.

کلیدواژه‌ها


Abdolahzadeh, N., Fotovat, R., Shekari, F., and Alavi Siney, S. M. 2017. Evaluation and selection of barley (Hordeum vulgare L.) doubled haploid genotypes based on root traits in seedling stage under normal and salt stress conditions. Environmental Stresses in Crop Sciences. 9 (4): 395-405. (In Persian with English Summary)
Abedi, M., Bayat, F., and Nosrati, A. 2008. Garlic cultivation. Journal of Sabzineh, 3(25), 21-23.(In Persian)
Alavi Siney, S. M., Saba, J., and Nasiri, J. 2013. Evaluation of some physiological traits in drought tolerant lines of bread wheat in rainfed conditions. Seed and Plant Improvment Journal, 29 (4), 637-657. (In Persian)
Arunachalam, V., and Bandyopadhyay, A. 1984. A method to make decisions jointly on a number of dependent characters. Indian Journal of Genetics, 44: 419-424.
Baghalian, K., Ziai, S. A., Naghavi, M. R., Badi H. N., and Khalighi, A. 2005. Evaluation of allicin content and botanical traits in Iranian garlic (Allium sativum L.) ecotypes. Scientia Horticulture, 103:155–166.
Beikzadeh, H., Alavi Siney, S. M., Bayat, M., and Ezady, A. A. 2015. Estimation of genetic parameters of effective agronomical traits on yield in some of iranian rice cultivar. Agronomy Journal (Pajouhesh & Sazandegi), 96: 21-31. (In Persian with English Summary)
Bhuiya, M. A. K., Rahim, M. A., and Chowhury, M. N. A. 2003. Effect of planting time, mulching and irrigation on the growth and yield of garlic. Asian Journal of plant Science, 2: 639-643
Darabi, A., and Dehghani, A. 2010.  Effect of planting date and planting density on yield, yield components and rust disease severity in ramhormoz selected garlic in behbahan region. Seed and Plant Improvment Journal, 26(1): 45-55. (In Persian)
FAO. 2018. FAOSTAT. Available at: http://faostat3.fao.org/download/Q/QC/E       
Figliuolo, G., Candido, V., Logozzo, G., Miccolis, V., and Zeuli, P.L.S., 2001. Genetic evaluation of cultivated garlic germplasm (Allium sativum L. and A. ampeloprasum L.). Euphytica, 121: 325–334.
Fritsch, R. M., Blattner, F. R., and Gurushidze, M. 2010. New classification of Allium L. subg. Melanocrommyum (Webb & Berthel) Rouy (Alliaceae) based on molecular and morphological characters. Phyton, 49: 145-220.
Gvozdanovic-Varga, J., Vasic, M., and Cervenski, J. 2002. Variability of characteristics of garlic (Allium sativum L.) ecotypes. 2nd Balkan Symp. on Veg. & Potatoes. Acta Horticulture, 579: 171-175.
Houshmand, S., Arzani, A., and Maibody, S. A. 2004. Influences of drought and salt stress on grain quality of durum wheat. Proceedings of the 17th Eucarpia General Congress, Tulln, Austria. p. 383-386.
Ipek, M., Ipek, A., and Simon, P. W. 2003. Comparison of AFLPs, RAPD markers, and isozymes for diversity assessment of garlic and detection of putative duplicates in germplasm collections. Journal of the American Society for Horticultural Science, 128:246–252.
Jo, M. H., Ham, I. K., Moe, K. T., Kwon, S. W., Lu, F. H., Park, Y. J., and Lee, E. M. 2012. Classification of genetic variation in garlic (Allium satium L.) using SSR markers of winter garlic grown for bunch-harvest. Journal of central European Agriculture, 9: 711-714.
Kafi, M., and Damghani Mahdavi, M., 2000. Resistance mechanisms of environmental stresses in plants. Ferdowsi University of Mashhad press. (In Persian)
Khodadadi, M., and Nosrati, A.E., 2011. Effects of planting date and planting density on yield and yield components in Hamedan white garlic. Seed and Plant Productiomn Journal, 27(4), 491-501. (In Persian with English Summary).
Kilgori, M. J., Magaji, M. D., and yakubu, A. I. 2007.Effect of plant spacing and date of planting on yield of two garli (Allium satium L.) cultivars in sokoto, Nigeria. American Eurasian Journal of Agriculture and Environmental Science, 2:153-174
Lafitte, H. R., Price, A. H., and Courtois, B. 2004. Yield response to water deficit in an upland rice mapping population: Associations among traits and genetic markers. Field Crops Research, 6: 1237-1246.
Matin, F. 1992. The genus Allium in Iran, diversity, distribution and endemism. In: Hanelt P, Hammer K, Knu¨pffer H (eds) The genus Allium—taxonomic problems and genetic resources. Proceedings of the international symposium. IPK, Gatersleben, p 193–194.
Mohammadi, B., Khodadadi, M., Karami, E., and Shaaf, S. 2013. Variation in agro-morphological characters in Iranian garlic landraces. International Journal of Vegetable Science, 20: 202-215.
Noorbakhshisan, J., Mosavi, S. A., and Bagheri, H. R. 2007. Evaluation of agronomic traits and path coefficient analysis of yield for garlic cultivars. Journal of Pajouhesh & Sazandegi, 77: 10-18. (In Persion)
Panthee, D. R., Regmi, H. N., Subedi, P. P., Bhattarai, S., and Dhakal, J. 2006. Diversity analysis of garlic (Allium satium L.) germplasms available in Nepal based on morphological characters. Genetic Resources and crop Evolution, 53: 205-212.
Pazireh, S., Nezami, A., Kafi, M., and Goldani, M. 2017. The effect of ecotype and planting date on tolerance to feeezing stresst in garlic (Allium sativum L.) under controlled conditions. Environmental Stresses in Crop Sciences,10(1):151-162.
Richards, R. A. 1996. Defining selection criteria to improve yield under drought. Plant Growth Regulation, 20: 157-166.
Sandhu, S. S., Brar, P. S., and Dhall, R. K. 2015. Variability of agronomic and quality characteristics of garlic (Allium sativum L.) ecotypes. SABRAO Journal of Breeding and Genetics, 47: 133-142.
Sedaghati, A.R., Kafi, M., Rezvan Bidokhti, Sh., and Akbari, Sh. 2015. Effects of planting date and density on yield and yield components and allicin content of two garlic (Allium sativum L.) ecotypes. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 31(6): 1024-1034. (In Persian with English Summary)
Shaaf, S., Rajiv Kilian, B., Walther, A., Ozkan, H., Karami, E., and Mohammadi, B. 2014. Genetic structure and eco-geographical adaptation of garlic landraces (Allium sativum L.) in Iran. Genetic Resources and crop Evolution, 6: 1565-1580.
Wendelbo, P. 1971. Alliaceae. In: Rechinger KH (ed) Flora Iranica, Akademische Druck- u. Verlagsanstalt, Graz, p 76.
Wu, C., Wang, M., Dong, Y., Cheng,  Z., and Meng, H. 2016. Effect of plant age and vernalization on bolting, plant growth and enzyme activity of garlic (Allium sativum L.). Scientia Horticulturae, 201: 295-305.