تعیین مناسب‌ترین تاریخ کاشت و ژنوتیپ پایدار در ارقام و لاینهای امیدبخش کلزا (Brassica napus L.) با استفاده از روش تجزیه گرافیکی GGE بای پلات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، اردبیل (مغان)، ایران

2 استادیار دانشکده کشاورزی - گروه زراعت- دانشگاه آزاد تاکستان

3 استاد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ،کرج، ایران

4 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، گروه زراعت، تاکستان، ایران.

5 استادیار گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی تاکستان، تاکستان، ایران

چکیده

به‌منظور تعیین مناسب‌ترین تاریخ کاشت و ژنوتیپ پایدار در ارقام و لاینهای امیدبخش کلزا با استفاده از روش تجزیه گرافیکی GGE بای پلات، آزمایشی به‌صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در زنجان در دو سال 95-1393 اجرا شد. مواد گیاهی شامل ارقام اپرا و احمدی و 8 لاین امیدبخش کلزا بود. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین تاریخ کاشت، ژنوتیپ و اثر متقابل آن‌ها اختلاف معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. با تأخیر در کاشت میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ ها از مقدار 4547 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 15 مهر به مقدار 2118 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 15 آبان کاهش یافت. تجزیه گرافیکی بای پلات ژنوتیپ های کلزا نشان داد که دو مؤلفه اول درمجموع 93 درصد تغییرات مربوط به عملکرد دانه در تاریخ های مختلف کاشت را توجیه کردند. بای پلات نمایش بردار روابط متقابل بین تاریخ های کاشت مورد آزمایش نشان داد که تاریخ کاشت اول نسبت به دو تاریخ کاشت بعدی تأثیر بیشتری در تمایز و گروه‌بندی ژنوتیپ های موردبررسی از نظر عملکرد دانه داشت. نتایج این آزمایش نشان داد که تجزیهGGE بای پلات روش مناسبی در انتخاب ژنوتیپ بهتر و پایدارتر در تاریخ های کاشت مناسب و تأخیری بود. بر اساس نتایج حاصل، ژنوتیپ G9 با عملکرد دانه 5437 کیلوگرم در هکتار بهترین ژنوتیپ برای تاریخ کاشت اول و ژنوتیپ G7 با عملکرد دانه 2608 کیلوگرم در هکتار بهترین ژنوتیپ برای کشت تأخیری کلزا در منطقه مورد آزمایش بود.

کلیدواژه‌ها

پژوهش های کاربردی زراعی
دوره 32، شماره 04 - شماره پیاپی 125
مقالات
اسفند 1398
صفحه 91-108

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار