واکنش برخی صفات فیزیولوژیک تعدادی از اکوتیپ‌های مهم یونجه تحت تنش محدودیت آبیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی ژنتیک و به‌نژادی گیاهی، دانشکده کشاورزی ومنابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران

2 گروه مهندسی ژنتیک و به نژادی گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.

3 مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی کرج، ایران.

چکیده

شناسایی واکنش فیزیولوژیک اکوتیپ های یونجه می تواند به درک بهتر در انتخاب رقم مناسب در شرایط کمبود آب منجر شود. بدین منظور این آزمایش در دو محیط جداگانه، شامل محیط بدون تنش آبی و تنش قطع آب به مدت 20 روز انجام شد. این پژوهش با 10 اکوتیپ سردسیری و گرمسیری یونجه و درسه تکرار در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج طی سال های 97-1395 اجرا شد. در سال اول و دوم کمترین مقدار شاخص حساسیت به تنش به ترتیب با 0/35 و 0/51 مربوط به اکوتیپ های گرمسیری بغدادی و بمی بود که در بین اکوتیپ های مورد بررسی بالاترین مقاومت و یا کمترین افت عملکرد در برابر بی آبی 20 روزه را از نظر میانگین تولید ماده خشک نشان داد. در مجموع این پژوهش، اکوتیپ سردسیری KFA6 با پایداری غشا سلولی بالا،کمترین نشت الکترولیت ها به میزان 13/79 درصد وکمترین مقاومت روزنه ای با 23/69 ثانیه بر سانتی متر را داشت. همچنین اکوتیپ KFA6 بیشترین مجموع رنگیزه های فتوسنتزی را با 1/623 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ داشت که منجر به تولید حداکثر عملکرد ماده خشک با رطوبت 13 درصد به میزان 17/48 تن درهکتار و برتری 14 درصدی ماده خشک در بین اکوتیپ ها و دو محیط آبیاری کامل و قطع 20 روزه آبیاری شد. نتایج این مطالعه نشان داد با استفاده از شاخص های فیزیولوژیک که معیاری نسبتا آسان، ارزان و سریع است، بطور مؤثری اکوتیپ با عملکرد مطلوب انتخاب می شود.

کلیدواژه‌ها