ارزیابی تنوع صفات مورفولوژیک و مهم زراعی اکوتیپ های مختلف هندوانه (Citrullus lanatus) با استفاده از روش های آماری چند متغیره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه بیوتکنولوژی،پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان

2 استادیار گروه بیوتکنولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان

چکیده

هندوانه (Citrullus lanatus) گیاهی گرمسیری یا نیمه گرمسیری و سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدانی می باشد. تعداد 30 اکوتیپ مهم هندوانه از مناطق مختلف کشور جمع آوری و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت گردید. تعداد 16 صفت مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی مختلف از جمله طول، عرض و قطر بذر، طول، عرض و قطر میوه، وزن میوه، وزن گوشت، ضخامت پوست، وزن صددانه مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه واریانس داده ها، تفاوت معنی دار برای کلیه صفات مورد مطالعه نشان داد. همبستگی صفت وزن میوه برای اکثر صفات مثبت و برای صفات طول و قطر میوه مثبت و معنی دار بود. در بررسی ضرایب تغییرات فنوتیپی، صفات تعدادگل نر، وزن صد دانه، وزن گوشت میوه و تعداد گره ساقه بالاترین مقدار را نشان دادند. تجزیه خوشه‌ای به روش حداقل واریانس وارد، توده‌های مورد مطالعه را درچهار گروه مجزا قرار داد. بر اساس تجزیه به مختصات اصلی، دو مولفه اول بیش از 92 درصد از کل تنوع بدست آمده را توجیه نمود. در مولفه اول صفات طول، عرض و قطر بذر، فاصله میانگره، تعداد برگ، تعداد گره ساقه، طول، عرض، قطر و وزن میوه و وزن گوشت و در مولفه دوم صفات تعداد گل نر، طول برگ و وزن گوشت در جهت مثبت و صفات طول و عرض بذر و pH در جهت منفی بیشترین همبستگی را نشان دادند. ضریب تنوع ژنتیکی وراثت پذیری عمومی در اکثر صفات مورد بررسی بالا بود که حاکی از بالا بودن بازده انتخاب برای این صفات می باشد.

کلیدواژه‌ها


AbdoliNasab, M., and Rahimi , M. 2017. Evaluation of genetic diversity and classification of watermelon (Citrullus lanatus) ecotypes using SRAP molecular markers. Nova Biologica Reperta, 4(3): 201-208 (In Persian with English Summary).
Alipour, M., Abdollahi, H., Ghasemi, A., Abdosi, V., and Akramian, M. 2011. Evaluation of genetic diversity of some quince cultivars (Cydonia oblonga Mill.) grown in Esfehan by using morphological traits. Proceeding of the 7th Horticultural Sciences Congress of Iran, Esfehan. (In Persian).
Brickell, C. 1992. The Royal Horticultural Society Encyclopedia of Gardening.- London: Dorling Kindersley. p. 333
Chalak, L., Chehade, A., and Kadri, A. 2007. Morphological characterization of cultivated almonds in Lebanon. Fruits, 62: 177-186
Dane, F., and Liu, J. 2007. Diversity and origin of cultivated and citron type watermelon (Citrullus lanatus). Genet Resour Crop Ev., 54: 1255-1265.
Falconer, D.S. 1989. Introduction to Quantitative Genetics. (3 rd edition) Longman. New York. 415 p.
Gbotto, A.A., Koffi, K.K., Fouha Bi, N.D., Doubi Bi, S.T., Tro, H.H., Baudoin, J.P., and Zoro Bi, I.A. 2016. Morphological diversity in oleaginous watermelon (Citrullus mucosospermus) from the Nangui Abrogoua University germplasm collection. African Journal of Biotechnology, 15(21): 917-922.
Ghareyazi B. 1998. The application of DNA markers in plant breeding. Proceedings of the Fourth Conference on Agronomy and Plant Breeding Sanati Isfahan University, 42(2): 328-381.
Gichimu, B.M., Owuor, B.O., Mwai, G.N., and Dida, M.M. 2009. Morphological characterization of some wild and cultivated watermelon (Citrullus sp) accessions in Kenya. ARPN Journal of Agricultural and Biological Science, 4(2): 10-18.
Hajiali, A., Darvishzadeh, R., Zahedi, B., and Abbasi, J. 2017. Exploring genetic diversity of some iranian watermelon (Citrullus vulgaris) accessions in Urmia climatic condition. The Plant Production, 40(1): 29-41 (In Persian with English Summary).
Huhl, Y.C., Solmaz, I., and Sari. N. 2008. Morphological characterization of Korean and Turkish watermelon germplasm. Cucurbitaceae. In: Proceedings of the IXth EUCARPIA meeting on genetics and breeding of Cucurbitaceae (Pitrat M, ed), INRA, Avignon (France), 327-334.
Kallo, G. 1988. Vegetable Breeding. CRC Press Inc., Boca Raton, Florida, USA. 239 P.
Kiani, M., and Jahanbin, G. 2006. Investigation on genetic variation of Iran watermelon accession. Iranian Journal of Field Crops Research, 4(2): 333-345. (In Persian).
Levi, A., and Thomas, C.E. 2001. Low Genetic Diversity Indicates the Need to Broaden the
Genetic Base of Cultivated Watermelon. Hort. Science, 36(6): 1096-1101.
Lincoln, S.E., Daly, M.J., and Lander, E.S. 1993. Constructing genetic maps with MAPMAKER/EXP version 3.0, a tutorial and reference manual. In: Whitehead Inst Biomed Res Tech Rpt (3rd ed). Whitehead Institute for Biomedical Research, Cambridge, 47 P.
Liu, K., and Muse, S.V. 2005. PowerMarker: an integrated analysis environment for genetic marker analysis. Bioinformatics, 21: 2128-2129.
Mohammadi, R., Dehghani, H., and Karimzadeh, Q. 2014. Graphic analysis of trait relations of cantaloupe using the Biplot method. Jornal of Plant Production Research, 21 (4): 43-62 (In Persian with English Summary).
NaroueiRad M.R., Alah Dou M., Ghasemi A., and Fanaei H.R. 2010. Investigation of genetic diversity and broad sense heritability in watermelon accessions of Sistan. Iranian Journal of Horticultural Sciences, 40(4): 95-103 (In Persian).
SAS Institute. 1999. SAS/Stat User’s Guide, Version 8.0. SAS Institute, Cary, NC.
Sheikh, S., Noh, J., Seong, M., Jung, G., Kim, J., Ju, H., and Huh, Y. 2013. Phenotypic markers for tetraploid watermelon (Citrullus lanatus Thunb.) following parental exposure to colchicine in to generation. Horticulture, Environment, and Biotechnology, 54(6): 524-530.
Sheng, Y., Luan, F., Zhang, F., and Davis A.R. 2012. Genetic Diversity within Chinese Watermelon Ecotypes Compared with Germplasm from Other Countries. Journal of the American Society for Horticultural Science, 3: 144-151.
Soltani, F., Ebadi, M., Mostoufi, Y., and Azizzadeh, S.M. 2016. Evaluation of phenotypic variation of Iranian watermelon (Citrullus sp.) accessions by morphological markers. SHS Acta Horticulturae 1145: International Symposium on Biotechnology and Other Omics in Vegetable Science.
Stansfield, W.D. 1969. Theory and problems in genetics. McGraw-Hill, New York.
Ward, J. 1963. Hierarchical Grouping to Optimize an Objective Function. Journal of the American Statistical Association, 58 (301): 236–244.