بررسی اثرات تاریخ کاشت بر شاخص های رشد و عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم بهاره در نیشابور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا- رشته زراعت- دانشگاه آزاد تاکستان

2 استادیار دانشکده کشاورزی - گروه زراعت- دانشگاه آزاد تاکستان

3 استاد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ،کرج، ایران

4 دانشیار دانشکده کشاورزی- گروه زراعت- دانشگاه آزاد تاکستان

5 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی خراسان رضوی- نیشابور

چکیده

به منظور مطالعه بررسی اثرات تاریخ کاشت بر شاخص های رشد و عملکرد و اجزای عملکرد برخی ارقام گندم بهاره آزمایشی در سال 94-1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیشابور انجام شد. در این راستا شش رقم گندم چمران، پیشتاز، بهار، سیروان، سیوند و پارسی در سه تاریخ کاشت20 مهر،20 آبان و 20 آذر در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و به صورت کرت های خردشده در سه تکرار کشت شدند. تاریخ های کاشت در کرت های اصلی و ارقام گندم درکرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد با تاخیر در کاشت شاخص های فیزیولوژیک همچون شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، وزن خشک تجمعی کاهش یافته است. اثر تاریخ کاشت در سطح 1 درصد بر عملکرد دانه معنی‌دار بود، و تأخیر در کاشت باعث کاهش عملکرد دانه گردید. تاریخ کاشت 20 مهر و20 آذر با میانگین 6113 و 4124 کیلوگرم در هکتاربه ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه را داشت . نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که تعداد سنبله در واحد سطح بیشترین تأثیر را در بین اجزاء عملکرد بر عملکرد نهایی گندم داشت. همچنین بین عملکرد دانه با متوسط سرعت رشد محصول همبستگی مثبت و معنی داری مشاهده شد. نتیجه کلی نشان داد که تاریخ کاشت 20 مهر با مقدار 6113 کیلوگرم در هکتار و رقم بهار با 5391 کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه از شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول بیشتری نیز برخوردار بوده است .

کلیدواژه‌ها


Ahmadi,Kamar, B., Soltani,A., Zeinali, A., and Arabameri,R. 2010. The effect of planting date on duration of phonological phases in wheat cultivars and its relation with grain yield. Journal. Plant Production.7(2):109-122. (In Persion with English Summary ).
Andrade, F. H. 1995. Analysis of growth and yield of maize, sun flower and soybean grown at Balcarce, Argentina. Field Crops Research. 44: 1-12.
Bakhshandeh, A., Fard, s. and Naderi, A. 2004. Evaluation of grain and grain yield components and some agronomic traits of spring wheat genotypes under limited irrigation condition in Ahwaz. pajouhesh va sazandgi. 61:57-65. (In Persion with English Summary )
Blum,A., Majer,J., and Gozlan,G. 2003.Association between plant production and some physiological component of drought resistence in wheat. Plant, Cell and Environment, 6:219-225.
Blue, E. N., Mason, S. C., and Sander, D. H. 1990. Influence of planting date, seeding rate and phosphorus on wheat yield. Agronomy Journal 82: 762-768.
Bahrami, M,R. 1999 .Morphological and physiological responses of Bread winter wheat to nitrogen fertilizer. Masters Thesis, Ferdowsi university of Mashhad. 139.
Emam, Y.2007.Cereal Crop Agronomy. University Shiraz Press.190 p.
Fujimoto, K., S.Yamaguchi, and T. Masuzawa.2006. Investigation of yielding ability of wheat cultivars for early sowing cultivation in Yamaguchi.Plant Production.Sciences.9(1):83-89.
Ghiasabadi, M. Khajeh-Hosseini, and Mohammad Abadi A, 2015. The study of Transplanting Date on Growth Analyses and Forage Yield of Maize (Zea mays L.) under Mashhad Conditions. Iranian Journal of Field Crops Research.12(1):137-145. (In Persion with English Summary )
Hossein por, T, 2004. Evaluation of some morphologic and physiologic characteristics affecting yield components in wheat genotypes under limited irrigation. Iranian Journal crop sciences. 5(1):23-36. (In Persion with English Summary).
Jain, M. P., Dixit, P. V., and Khan, R. A. 1992. Effect of sowing date on wheat varieties under late sown irrigated conditions. Indian Journal of Agriculture Science 62: 669-671.
Jafarnezhad, A, 2005. Determination of Optimum Sowing Date for Bread Wheat (Triticum aestivum L.) Cultivars with Different Flowering Habits in Neishabour. Seed and Plant Production Journal .25(2):117-135. (In Persion with English Summary ).
Joseph,K.D.S.M., M.M.Alley.,D.E.Brann and W.D.Gravell.1985.Row sowing and seeding rate effects on yield and yield components of softred winter wheat.Agronomy Journal.77:211-214
Javadi, H., Rashed Mohasel, M. H., Zamani, Gh. R., Azari Nasr Abadi, E., and Musavi, Gh. r. 2007. Effect of plant density on growth indices in four grain sorghum cultivars.Iranian Journal Field Crops Research.4:265-253.(In Persion with English Summary).
Kalateh Arabi, M.,Sheikh, F., Soughi, M. and Hivehchi,J., 2011 .Effects of sowing date on grain yield and components of bread wheat,afield experiment eas conducted in Gorgan.Seed and Plant Production Journal, 27(3):285-296. (In Persion with English Summary).
Kafi, M., Jafarnejad, A., and Jami Al-Ahmadi, M.2005.Wheat Ecology,physiology and Yield Estimate.Ferdowsi University of Mashhad Press.478 p.(In Persian).
Karimi, M. M, and Siddique, H. M. 1991.Crop growth and relative growth rate of old and modern wheat cultivars.Aust Journal Agriculture Research.42:13-20.
Koochaki A, Sarmadnia, GH, 2000.Crop plant physiology. Mashhad University.(In Persian).
Kobatu,T., J.A. Palata, and N.C. Turner. 1992. Rate of development of postanthesis water deficits and grain filling of spring wheat. crop Science.32:1238-1242.
Lemon, J. 2007. Nitrogen management for wheat protein and yield in the sperance port zone. Department of Agriculture and Food Publisher. 25 pp
Mcleod, J.G., C.A. Campell, F .B. Dyck, and C.L.Vera.1992.Optimum seeding date for winter wheat in southwestern Saskatchewan.Agronomy.Journal.84:86-90
Mehrpoyan, m., G., Tymas and Gh.r, Amin-Zadeh.2011 . Effect of planting date and seeding density on morphological characteristics and yield of two cultivar of Bread wheat in Moghan region. Journal. Crop. Research. 3 (9): 37-49(In Persion with English Summary )
OuzuniDouji, A.A., Esfahani, M., SamizadehLahiji, H.A., and Rabiei, M. 2008. Effect of planting pattern and plant density on growth indices and radiation useefficiency of apetalous flowers and petalled flowers rapeseed (Brassica BapusL.) cultivars. Iranian Journal. Crop Science. 9: 400–328. (In Persion with English Summary ).
Power, J,F., W.O.Willis., D.L.Grunes., andG.A.Reichman.1976; Effect of soil temperature, phosphorus, and plant age growth analysis of barley.Agronomy Journal.59:231-234.
Rahimi, A. 2011. The effects of salt stress on some growth traits in three medicine species of plantago ovate, P. psylium and P.major. processing of horticultural products.2(24):27-40.(In Persian).
Rahimi, A., A.Biglarifard,H. Mirdehghan, and S.F. Borghei. 2011. Influence of NaCl salinity on growth analysis of strawberry cr.Camarosa. Stress Physiology and Biochemistry.7(4):145-156.
Shirani Rad, A,2008. Crop physiology.Third edition.Institute of Art and Culture of Tehran Dibagaran. .(In Persian).
Sarvade, S., Mishra, H.S., Kaushal, R., Chaturvedi, S., Tewari, S. and Jadhav, T.A. 2014. Performance of wheat (Triticum aestivum L.) crop under different spacings of trees and fertilitylevels. African Journal of Agricultural Research 9: 866-873.
Seed and Plant Improvement Institute. 2011. Technical methods of wheat cultivation in Iran. Pp 1-38. .(In Persian).
Slafer,G.A. and H.M. Rawson.1996.Responses to photoperiod changewith phenophase and temperature during wheat development.Field Crops Research.46:1-13.
Soleimani,A., Firozi ,M., and Narenjani, L. 2012. The effect of foliar application of micronutrients on som physiological indices affecting dry matter yield of maize. Iranian Journal of Field Crops Research9(3):340-347. (In Persion with English Summary )
Soleymanifard, A., S.S. Pourdad, R.Naseri, and A. Mirzaei.2011.Effect of planting pattern on phonological characteristic and growth indices of safflower (carthamus tinctoriu L.) in rainfed conditions. Iranian Journal of crop sciences.13(2):282-298. (In Persion with English Summary)