اثر تراکم بذر بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد ارقام جدید گندم نان (.Triticum aestivum L) در منطقه گنبد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 - دانشیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

2 استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

3 مربی بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان،

10.22092/aj.2024.366224.1678

چکیده

به‌منظور بررسی تاثیر تراکم بذر بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام جدید گندم نان، آزمایشی در دو سال زراعی 1399-1401 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل با دو عامل تراکم بذر و ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. تراکم بذر در شش سطح شامل 200، 250، 300، 350، 400 و 450 بذر در متر‌مربع و ژنوتیپ در شش سطح شامل لاینN-93-9 و ارقام آراز، آرمان، تکتاز، کلاته و تیرگان دو عامل این آزمایش بودند. مساحت هر کرت 4/14 متر‌مربع بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب آزمایش نشان داد که اثر ساده سال برای صفات عملکرد دانه، عملکرد زیست‌ توده، تعداد سنبله در متر‌مربع، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، طول پدانکل، تعداد دانه در سنبله، روز تا سنبله‌دهی و روز تا رسیدن فیزیولوژیک در سطح آماری یک درصد معنی‌دار بود. نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بیشترین و کمترین مقادیر برای صفات عملکرد دانه، عملکرد زیست توده و تعداد سنبله در متر‌مربع به ترتیب در تراکم‌های 350 و 200 بذر در متر‌مربع حاصل شد. اثر متقابل سال و تراکم برای صفت عملکرد دانه معنی‌دار بود اما در هر سال زراعی، بیشترین عملکرد دانه در تراکم 350 بذر در مترمربع بدست آمد (51480 کیلوگرم در هکتار در سال اول و 5804 کیلوگرم در هکتار در سال دوم). بیشترین عملکرد دانه مربوط ارقام کلاته (5087 کیلوگرم در هکتار)، آرمان (5085 کیلوگرم در هکتار) و تکتاز (5068 کیلوگرم در هکتار) بود که به‌طور معنی‌داری از عملکرد دانه ارقام آراز و تیرگان بیشتر بود.

کلیدواژه‌ها