بررسی اثر ریزگردها بر کارایی علف‌کش‌های بنتازون، پیریدیت و ایمازاتایپر با و بدون مویان پی‌سی-گیت در کنترل علف‌هرز خرفه (Portulaca oleracea L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه لرستان

2 دانش‌آموخته کارشناس ارشد علوم علف‌های‌هرز، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

3 دانشیار دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران

10.22092/aj.2024.364810.1669

چکیده

پدیدۀ گرد و غبار ازجمله وقایع بحرانی رو به رشد در کشور ایران است. بدین‌منظور سه آزمایش دُز-پاسخ گلخانه‌ای با شش دُز مختلف از تیمارهای علف‌کشی به‌صورت خالص و مخلوط با مویان در کنترل علف‌هرز خرفه (Portulaca oleracea L.) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه لُرستان در سال 1402 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل فاکتور اول؛ کاربرد هر یک از علف‌کش‌های بنتازون (بازاگران)، پیریدیت (لنتاگران) و ایمازاتایپر (پرسوئیت) با و بدون مویان پی‌سی‌گیت (v/v %2) و ده تیمار شاهد (بدون کاربرد علف‌کش) و فاکتور دوم؛ میزان خاک نشست کرده روی اندام هوایی (صفر، 20 کیلوگرم در هکتار از طریق اتاقک گرد و خاک‌ساز) روی بوته‌های علف‌هرز خرفه تابستانه بود. نتایج آزمایش نشان داد کاربرد گرد و خاک، مویان پی‌سی‌گیت و هر سه علف‌کش بنتازون، ایمازاتاپیر و پیریدیت دارای تأثیر معنی‌داری بر کنترل علف‌هرز خرفه تابستانه بودند. شدت تأثیر گرد و خاک متناسب با کارایی علف‌کش‌ها در کنترل علف‌هرز متغیر بود. به‌طوری‌که علف‌کش‌ پیریدیت دارای بالاترین شدت اثر (کمترین مقدار ED50 و ED90) و علف‌کش‌ ایمازاتاپیر دارای کمترین شدت کنترل (بیشترین مقدار ED50 و ED90) بر خرفه بودند. افزودن مویان پی‌سی‌گیت به‌طور معنی‌داری منجر به افزایش کارایی علف‌کش‌های بنتازون، ایمازاتاپیر و پیریدیت (کاهش مقادیر EDها) در شرایط حضور و عدم حضور گرد و خاک شد. بنابراین در شرایط بروز گرد و خاک، کاربرد دو علف‌کش بنتازون و پیریدیت به‌علت داشتن کارایی مطلوب در کنترل علف‌هرز خرفه تابستانه به‌همراه مویان پی‌سی‌گیت می‌تواند مناسب باشد.

کلیدواژه‌ها