بررسی کارایی تولید کلزا در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات،

چکیده

پژوهش پیش رو با هدف محاسبه شاخص‌های مختلف کارایی تولید کلزا از قبیل فنی، تخصیصی، هزینه‌ای، درآمدی و سود در 14 استان کشور انجام شده است. رهیافت اصلی مورد استفاده در برگیرنده چهار الگوی تحلیل پوششی داده‌ها با رویکرد نهاده گرا و بازده متغیر نسبت به مقیاس به همراه بهره‌گیری از نرخ بازده سرمایه‌گذاری و ضریب همبستگی پیرسون می‌باشد که با استفاده از داده‌های منتشر شده وزارت جهاد کشاورزی برای سال زراعی 94-1393 اجرا شده است. نرم‌افزارهای Win QSB، COMFR و SPSS در پژوهش استفاده شده‌اند. بر اساس نتایج میانگین کارایی‌های فنی، تخصیصی و هزینه‌ای برای شاخص عملکرد به ترتیب 90/0، 75/0 و 69/0 و برای شاخص درآمد، به ترتیب 91/0، 76/0 و 70/0 به دست آمد. برای بهبود کارایی هزینه‌ای چنانچه هدف عملکرد باشد، ضرورت دارد از هزینه تخصیص یافته به اجاره، آماده‌سازی، کاشت و داشت به ترتیب 10/51، 95/12، 09/41 و 61/34 درصد کاسته شده و هزینه برداشت به میزان 77/2 درصد اجازه افزایش داده ‌شود. چنانچه کسب درآمد در اولویت زراعی می‌باشد در آن صورت به‌استثنای آماده‌سازی زمین، نیاز هست در راستای کاهش هزینه‌ها با اولویت اجاره (05/4 میلیون ریال) و کاشت (10/3 میلیون ریال) برنامه‌ریزی شود. بر اساس محاسبات انجام یافته امکان افزایش میانگین عملکرد از 1885 به 2574 کیلوگرم در هکتار و به میزان 689 کیلوگرم وجود دارد که معادل 37 درصد افزایش تولید می‌باشد. این بهبود به افزایش درآمد به میزان 13 میلیون ریال (32 درصد) در هر هکتار زراعت کلزا می‌تواند منجر گردد.

کلیدواژه‌ها


Abedi Parijani, A., Motamed, M. K., KavoosiKalashami, M., and ShabanaliFami, H. 2017. Investigation the technical, allocative and economic efficiency of Sericulturist in Mazandaran province. Agricultural Economics and Development, 25: 79-101. (In Persian with English Summary).
Abedi, M., Mohammadi, H., and Ghafari, M. 2011. Studying efficiency and profitability of trout culture farms in Fars province. Agricultural Economics, 5: 93-123. (In Persian with English Abstract).
Babaei, M., Rastegaripour, F., and SabouhiSabooni, M. 2012. A survey on the efficiency of greenhouse cucumber: using the approach of using interval data envelopment analysis.  Agricultural Economics and Development, 26: 117-125. (In Persian with English Abstract).
Behrouz, A., and EmamiMeyboudi, A. 2014. Measuring technical, allocative and economic efficiency and productivity of farming sub-sector of Iran with emphasis on irrigated watermelon. Journal of agricultural Economics Research, 23: 43-66 (In Persian with English Abstract).
Chepng’etich, E., Bett, E. K., Nyamwaro, S. O., and Kizito, K. 2014. Analysis of technical efficiency of Sorghum production in Lower Eastern Kenya: a data envelopment analysis (DEA) approach.Journal of Economics and Sustainable Development, 5: 58-65.
Coelli, T. J. 1996. A guide to DEAP version 2.1: a data envelopment analysis (computer) program. Center for Efficiency and Productivity Analysis, Department of Econometrics, University of New England, Australia.
Coelli, T. J., Prasada Rao, D. S., O`Donnell, C. J., and Battese, G. E. 2005. An introduction to efficiency and productivity analysis. Second Edition, Springer.
Esfandiari, M., Yaghubi, M., ShahabiNejad, V., and Karbasi, A. R. 2012. Efficiency evaluation of rice farmers at South Kamfirouz region of Marvdasht county: application of data envelopment analysis model. Village and Development, 15: 65-84(In Persian with English Summary).
Ganji, N., Yazdani, S., and Saleh, I. 2018. Identifying factor affecting efficiency of water use in wheat production, Alborz province (data envelopment analysis approach). Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 49: 13-22 (In Persian with English Summary).
Ghaderzadeh, H., and Pirmohamadyani, Z. 2019. Evaluation Efficiencies of Energy for Potato Production in Hamedan Province of Iran. Journal of agricultural Economics Research, 11: 167-202. (In Persian with English Summary).
Haghighat Nezhad, M.R., Yazdani, A.R., and Rafiee, H. 2014. Comparison of the efficiency and productivity index of dairy farms; case study, Isfahan region. Journal of Ruminant Research, 1: 177-194 (In Persian with English Summary).
Hassan, Y. Mahir bin Abdullah, A., Mansor Ismail, M., and Mohamed, Z. 2014. Technical efficiency of maize production in Nigeria: parametric and non-Parametric approach. Asian Journal of Agriculture and Rural Development, 4: 281-291.
Kazemi, M., and Nikkhah Farahani, Z. 2010. Application of data envelopment analysis in measuring analyzing relative efficiency of wheat cultivation: case of Khorasan Razavi. Agricultural Economics and Development, 23: 87-94. (In Persian with English Summary).
Kočišová, K. 2015. Application of the DEA on the measurement of efficiency in the EU countries. Agricultural Economics, 61: 51–62
Pradhan, K. A. 2018. Measuring technical efficiency in rice productivity using data envelopment analysis: a study of Odisha. International Journal of Rural Management, 14: 1–21
Li, L., Jiang, Y., Mu, H., and Yu, Z. 2018. Efficiency evaluation and improvement potential for the Chineseagricultural sector at the provincial level based on data envelopment analysis (DEA). Energy, 164: 1145-1160.
Ministry of Agriculture Jihad. 2009. Agricultural Statistics of 2006-2007. Volume One: Crops. Deputy of Planning and Economic Affairs, Information and Communication Technology Center (In Persian).
Ministry of Agriculture Jihad. 2017. Crop production costs for agricultural year 2014-2015 (countrywide results). Deputy of Planning and Economic Affairs, Information and Communication Technology Center (In Persian).
Ministry of Agriculture Jihad. 2018. Agricultural Statistics of 2016-2017. Volume One: Crops. Deputy of Planning and Economic Affairs, Information and Communication Technology Center (In Persian).
Ministry of Agriculture Jihad. 2019. The level of harvest and the amount of crop production in the country during the years 2017-2018. Deputy of Planning and Economic Affairs, Information and Communication Technology Center (In Persian).
Mohammadi, H. 2012. Application of the data envelopment analysis approach to production efficiency in greenhouse product in Fars province. Agricultural Economics, 6: 205-226 (In Persian with English Summary).
Official Newspaper. 2017. The Law of the Sixth Five Year Economic, Social and Cultural Development Plan of the Islamic Republic of Iran (2017-2021). No. 20995 (In Persian).
Shaban, M., Mahmoodi, A., and ShawkatFadai, M. 2014. A survey on technical efficiency, marketing and market structure of saffron crop, Iran. Journal of saffron agronomy and Technology, 1: 85-101 (In Persian with English Summary).
Shahnavazi, A. 2018. Determining the optimal combination of inputs in onion production in East Azerbaijan province using DEA approach. Agricultural Economics and Development, 26: 53-78 (In Persian with English Summary).
Yu, L., Yan-Min, R., Yu-Chun, P., and Chao, S. 2015. Evaluation of production efficiency of the county-level crop farming in He'nan based on GIS and DEA. Advance Journal of Food Science and Technology, 7: 154-158.