اثر تنش کم‌آبی و محلول‌پاشی نانو کود کلاته آهن و منگنز بر خصوصیات عملکردی و شاخص‌های فلورسانس کلروفیل گیاه ماش رقم پرتو در کشت تابستانه مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه به صورت طرح کرت‌های خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 93-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش کم‌آبی در 3 سطح و محلول‌پاشی عناصر نانو کلات آهن و منگنز در 10 سطح بود. نتایج نشان داد که بین سطوح تنش کمبود آب و محلول‌پاشی نانو کلات آهن و منگنز از نظر بیشتر صفات مورد بررسی و همچنین اثرات متقابل آن‌ها برای همه‌ی صفات مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری وجود داشت. محدودیت آبی عملکرد کوانتومی فتوسیستم II را به دلیل افزایش فلورسانس اولیه در شرایط سازگار شده با تاریکی (F0) و کاهش فلورسانس حداکثر در شرایط سازگار شده با تاریکی (Fm) و فلورسانس متغیر (Fv) کاهش داد. مقایسه میانگین صفات نشان داد که کمترین میزان صفات عملکردی در تیمار قطع آبیاری در مرحله زایشی و عدم استفاده از نانو ذرات بود و تیمار عدم اعمال تنش و محلول‌پاشی سطوح مختلف نانو کلات آهن و منگنز به ویژه تیمار یک در هزار نانو کلات آهن و تیمار تلفیقی سه در هزار نانو کلات آهن و سه در هزار نانو کلات منگنز در بین تیمارهای مورد مطالعه بیشترین کارایی را داشتند. بنابراین، عوارض جانبی ناشی از کمبود آب می‌تواند در این منطقه و مناطق مشابه با محلول‌پاشی این نانو کلات‌ها کاهش یابد.
)