اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد شاهدانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زراعت، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران

2 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی، بیرجند، خراسان جنوبی، ایران

چکیده

به منظور ارزیابی اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر صفات مورفولوژیکی و عملکردی شاهدانه، آزمایشی در سال 1392 در مرکز تحقیقات کشاورزی بیرجند به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش سه تاریخ کاشت 23 اردیبهشت، 7 خرداد و 22 خرداد ماه به عنوان عامل اصلی و سه تراکم 22/22، 11/11 و 4/7 بوته در متر مربع به عنوان عامل فرعی مورد مطالعه قرار گرفت. نتااخیر در کاشت از 23 اردیبهشت به 22 خرداد قطر ساقه، تعداد انشعابات ساقه اصلی، ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته و واحد سطح، عملکردهای دانه و بیولوژیک در بوته و متر مربع و شاخص برداشت را به ‌طور معنی‌داری و به ترتیب 2/20، 2/22، 3/20، 2/49، 2/43، 53، 9/36، 48، 9/36 و 6/17 درصد کاهش داد همچنین نتایج نشان داد با کاهش تراکم از 2/22 به 4/7 بوته در متر مربع، تعداد دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در مترمربع به ترتیب به میزان 2/37، 7/13 و 5/19 درصد کاهش و قطر ساقه، تعداد انشعابات ساقه اصلی، تعداد دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در بوته و وزن هزار دانه به ترتیب به میزان 7/40، 7/22، 7/72، 3/112، 4/141 و 32 درصد به ‌طور معنی‌داری افزایش یافت. به طور کلی به منظور رسیدن به عملکرد اقتصادی مطلوب در زراعت گیاه دارویی شاهدانه در منطقه بیرجند، کشت زودهنگام (ترجیحا دهه سوم اردیبهشت) و نسبتا متراکم (2/22 بوته در واحد سطح) آن را می‌توان توصیه کرد.

کلیدواژه‌ها