تأثیر باکتری های حل کننده فسفات و قارچ میکوریزا بر تجمع عناصر غذایی کم مصرف در اندام های هوایی گندم های کراس سبلان و ساجی در شرایط دیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

2 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه ایلام، تلفن09186146808

3 استاد، موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج

چکیده

به منظور بررسی اثر باکتری سودوموناس و قارچ میکوریزا بر میزان عناصر غذایی ریزمغذی اندام‌های هوایی گندم ، آزمایشی مزرعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو مکان در مزرعه دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام و ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. رقم گندم (کراس‌سبلان و ساجی) و تیمار منابع کودی: 1- تیمار شاهد (Control)، 2- 50 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر (50 kg/ha P)، 3- باکتری سودوموناس پوتیدا (PSB)، 4- قارچ گلوموس موسه (GM)، 5- باکتری سودوموناس پوتیدا+ قارچ گلوموس موسه (PSB+GM)، 6- باکتری سودوموناس پوتیدا+ قارچ گلوموس موسه+25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر (PSB+GM+25 kg/ha P)، 7- باکتری سودوموناس پوتیدا+25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر (PSB+25 kg/ha P) و 8- قارچ گلوموس موسه+25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر (GM+25 kg/ha P). بیشترین میزان روی در مرحله پنجه‌زنی (9/13 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، برگ (11 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، ساقه (6/15 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و سنبله (09/24 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، منگنز در مرحله پنجه‌زنی (5/238 میلی‌گرم بر کیلوگرم) برگ (1/56 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، ساقه (2/6 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و سنبله(5/16 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، آهن در مرحله پنجه‌زنی (5/238 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، برگ (5/163 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، ساقه (7/35 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و سنبله (2/90 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و منیزیم در مرحله پنجه‌زنی (3/0 درصد) و ساقه (26/0 درصد) در رقم ساجی × GM+25 kg/ha P و کمترین میزان عناصر عذایی موجود در اندام‌های هوایی در رقم کراس‌سبلان و تیمار Control مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها