مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
پژوهش های کاربردی زراعی
2538-4066
2538-4058
30
3
2017
09
23
بررسی اثر مقدار نیتروژن بر کارایی مصرف نیتروژن ارقام جو در شرایط مشهد و دامغان
1
13
FA
فرزد
فنودی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
farzadfanoodi@yahoo.com
حمید رضا
خزاعی
گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
khazaie41@yahoo.com
محمد
کافی
عضو هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
mkafi36@yahoo.com
مرتضی
گلدانی
عضو هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه فردوسی مشهد
goldanim@gmail.com
10.22092/aj.2018.110384.1176
بهمنظور بررسی اندازه گیری تأثیر سطوح نیتروژن بر تغییرات کارایی مصرف نیتروژن و عملکرد در ارقام قدیم و جدید جو آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مشهد و دامغان در سال زراعی 1394-1393 انجام شد. تیمارهای آزمایش از ترکیب سطوح مختلف عامل رقم (شامل 5 رقم جدید: فجر30، نصرت، بهرخ، یوسف، نیک و 5 رقم قدیم: ریحان، ارم، افضل، نیمروز، کارون) در سطوح مختلف عامل کود نیتروژنه (3 سطح کود نیتروژن شامل مصرف کود نرمال، 50 درصد کمتر و 50 درصد بیشتر از مقدار نیتروژن توصیه شده) بدست آمد. در این پژوهش صفات عملکرد دانه، کارایی مصرف نیتروژن، کارایی جذب نیتروژن، کارایی بهره وری نیتروژن، شاخص برداشت نیتروژن، نیتروژن بذر اندازهگیری شدند. تجزیه واریانس مرکب مشاهدات نشان داد که اثر کود نیتروژنه و رقم برای تمامی صفات مورد مطالعه کاملاً معنیدار میباشد، اثرمتقابل مکان در رقم برای صفات کارایی مصرف نیتروژن، کارایی بهرهوری نیتروژن و عملکرد معنی دار و سایر اثرات متقابل معنیدار نشد. مقایسه میانگین نشان داد ارقام جدید کارایی مصرف نیتروژن و عملکرد بالاتری نسبت به ارقام قدیمی دارند. تمام صفات مورد مطالعه ارتباط مثبت و معنیداری با عملکرد دانه نشان دادند. با توجه به برتری ارقام جدید نسبت به ارقام قدیم از لحاظ عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در هر دو منطقه، استفاده از ارقام جدید برای کشت مطلوبتر است اما با توجه به عکس العمل متفاوت ارقام در مناطق مشهد و دامغان بایستی برای هر منطقه رقم پایدار انتخاب گردد.
عملکرد,کارایی جذب نیتروژن,تجزیه مرکب,ارقام جدید
https://aj.areeo.ac.ir/article_116150.html
https://aj.areeo.ac.ir/article_116150_c901223221b958e478ad0124de6f4498.pdf
مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
پژوهش های کاربردی زراعی
2538-4066
2538-4058
30
3
2017
09
23
اثر مصرف آزوسپریلوم، ازتوباکتر و کمپوست همراه با کود شیمیایی بر عملکرد و جذب عناصر در لوبیای معمولی
14
35
FA
محمدحسین
انصاری
هیات علمی، گروه زراعت، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
ansary330@gmail.com
هادی
اسدی رحمانی
موسسه تحقیقات خاک و آب
asadi_1999@yahoo.com
10.22092/aj.2018.116180.1213
به منظور ارزیابی اثر سطوح مختلف کود نیتروژن و کمپوست قارچ بر عملکرد، اجزای عملکرد و جذب نیتروژن، فسفر و پتاسیم لوبیا تحت تلقیح با باکتریهای آزوسپریلوم و ازتوباکتر، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه رشت اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سطوح مختلف کود نیتروژن (0، 75 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) و تیمارهای غیر شیمیایی (باکتری آزوسپریلوم، باکتری ازتوباکتر، کمپوست قارچ (2 تن در هکتار)، کمپوست قارچ + آزوسپریلوم، کمپوست قارچ + ازتوباکتر و شاهد) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که در هر سه سطح کود نیتروژن تیمارهای غیر شیمیایی مقدار کلروفیل برگ، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته و عملکرد بیولوژیک را به طور معنیدار نسبت به شاهد افزایش دادند. همچنین تیمارهای غیرشیمیایی در سطح صفر، 75 و 150 کیلوگرم نیتروژن، عملکرد دانه را به ترتیب 19 تا 63، 10 تا 74 و 5 تا 65 درصد نسبت به شاهد افزایش دادند و بیشترین عملکرد دانه (3067 کیلوگرم در هکتار) از تیمار آزوسپریلوم + کمپوست قارچ در سطح 75 کیلوگرم کود نیتروژن بهدست آمد. در اغلب تیمارهای غیرشیمیایی، با افزایش مصرف کود نیتروژن، غلظت نیتروژن و فسفر اندام هوایی و دانه و غلظت پتاسیم دانه کاهش یافت، ضمن آنکه تیمار آزوسپریلوم + کمپوست قارچ نسبت به سایر تیمارها برتری معنیدار داشت. بنابراین برای افزایش عملکرد و کیفیت دانه لوبیا کاربرد کمپوست قارچ و 75 کیلوگرم در هکتار اوره تحت تلقیح با باکتری آزوسپریلوم در منطقه رشت توصیه میشود.
"باکتری محرک رشد گیاه","پتاسیم","پروتئین","فسفر","کلروفیل","کود آلی"
https://aj.areeo.ac.ir/article_116214.html
https://aj.areeo.ac.ir/article_116214_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
پژوهش های کاربردی زراعی
2538-4066
2538-4058
30
3
2017
09
23
بررسی واکنش ارقام گلرنگ به تیمار های آبیاری در کشتهای بهاره و تابستانه
36
52
FA
غلامحسین
شیر اسماعیلی
دانشجوی دکترا، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
shiresmaeili@gmail.com
علی اکبر
مقصودی مود
دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
maghsoudi.aa@uk.ac.ir
غلامرضا
خواجویی نژاد
دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
khajoei@uk.ac.ir
روح الله
عبدالشاهی
دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
abdoshahi@gmail.com
10.22092/aj.2018.116387.1221
چکیده<br /> نوسانات بارندگی و دسترسی به منابع آب زیرزمینی در مناطق خشک و نیمهخشک، عملکرد و اجزای عملکرد محصولات زراعی را بهویژه در کشتهای بهاره و تابستانه تحت تأثیر قرار میدهد. گلرنگ یکی از گیاهان روغنی بومی ایران است که نسبت به خشکی مقاوم است. این آزمایش بهصورت کرتهای دو بار خردشده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل دو تاریخ کشت بهاره و تابستانه، فاکتور فرعی شامل سه تیمار آبیاری (شاهد، قطع آبیاری در شروع گلدهی و قطع آبیاری از دوره پر شدن دانه) و فاکتور فرعی فرعی شامل نه رقم گلرنگ بود. تاریخ کاشت بهاره نسبت به تابستانه در تمامی صفتهای اندازهگیری شده اختلاف معنیدار داشت. عملکرد دانه در تاریخ کشت فروردینماه 3070 کیلوگرم در هکتار بود که نسبت به تیرماه، 62 درصد افزایش نشان داد. تیمار آبیاری بر ارتفاع، تعداد دانه در غوزه و عملکرد دانه اثر معنیدار داشت و قطع آبیاری باعث کاهش تعداد دانه در غوزه و عملکرد گردید. عملکرد دانه در تیمارهای آبیاری در دوره پر شدن دانه و دوره گلدهی نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 21 و 54 درصد کاهش نشان داد. در بین ارقام، صفه و گلدشت دارای بالاترین عملکرد دانه بودند و در تیمار قطع آبیاری در شروع گلدهی بین ارقام اختلاف معنیداری مشاهده نشد. بهطورکلی رقمهای ایرانی نسبت به ارقام مکزیکی توانایی بهتری برای مقاومت به تنش و تولید عملکرد دانه بالاتر داشتند.
زمان کاشت,تنش آب,دانه روغنی,عملکرد دانه,تعداد غوزه
https://aj.areeo.ac.ir/article_116215.html
https://aj.areeo.ac.ir/article_116215_07e36c4c669bd00a5584d536f4635562.pdf
مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
پژوهش های کاربردی زراعی
2538-4066
2538-4058
30
3
2017
09
23
تأثیر مصرف یکساله ورمی کمپوست بر عملکرد و کیفیت چغندرقند و ارزیابی اقتصادی آن
53
65
FA
علی
جلیلیان
بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
alijalilian@yahoo.com
فردین
حامدی
بخش تحقیقات خاک و آب ، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
fardin_hamedi@yahoo.com
عادل
نعمتی
عضو هیات علمی بخش بتحقیقات بررسی های اقتصادی و اجتمایی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه
nematiadel@yahoo.com
مهیار
شیخ الاسلامی
بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، کرمانشاه ، ایران
m1sheikh@yahoo.com
پیمان
ثابتی
بخش تحقیقات گیاهپزشکی ،مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
p.sabeti@yahoo.com
فرشاد
زندیان
کارشناس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه
fzandian75@gmail.com
10.22092/aj.2018.116456.1225
به منظور بررسی اثرات مقادیر مختلف ورمیکمپوست بر عملکرد وکیفیت چغندرقند(رقم اکباتان) آزمایشی در سال 1392در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار و 11 تیماردر ایستگاه تحقیقاتی ماهیدشت کرمانشاه اجرا شد. تیمارها شامل نسبت های مختلفی از مقادیر 3، 5 و 7 تن ورمی کمپوست با کودهای شیمیایی (اوره، سولفات پتاسیم و سوپر فسفات تریپل به ترتیب 400 ، 215 و 240 کیلو گرم در هکتار) به همراه شاهد بود که قبل از کاشت با دیسک با خاک مخلوط شد. نتایج نشان داد که ترکیبی از مصرف ورمیکمپوست و کودشیمیایی بیشترین عملکرد و کیفیت را در چغندرقند ایجاد می کند. به طوریکه بیشترین عملکرد ریشه درتیمارهای با مصرف 3 تا 7 تن ورمیکمپوست بعلاوه مقدار 50 درصد کودهای شیمیایی توصیه شده با 57.4 تا 59.7 تن در هکتار بود و کمترین عملکرد مربوط به تیمارهای مصرف ورمیکمپوست و بدون کود شیمیایی با عملکرد 42.6 تا 45تن در هکتار بدست بود. از نظر کیفیت و درصد قند تفاوتی بین تیمارها مشاهده نشد. نتایج تحلیل اقتصادی اثر مصرف کودها نشان داد که هیچ کدام از تیمار های اعمال شده نسبت به شاهد(مصرف 100 درصد کود شیمیایی توصیه شده) از نظر اقتصادی برتری نداشت. در مجموع با در نظر گرفتن سایر مزایای بلند مدت مصرف ورمیکمپوست و مسائل زیست محیطی مصرف 3 تا 5 تن در هکتار ورمیکمپوست بعلاوه 50 درصد کود شیمیائی مورد نیاز در زراعت چغندرقند قابل توصیه میباشد.
ورمی کمپوست,کود شیمیایی,چغندرقند,عملکرد
https://aj.areeo.ac.ir/article_116245.html
https://aj.areeo.ac.ir/article_116245_5f86c88ec0998e2ae9f725ccf22111d3.pdf
مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
پژوهش های کاربردی زراعی
2538-4066
2538-4058
30
3
2017
09
23
تغییرات ترکیب اسیدهای چرب روغن دانه در ارقام پاییزه کلزا در شرایط تنش خشکی
66
81
FA
حمید
جباری
0000-0003-3299-0873
عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات، اصلاح و تهیه و نهال و بذر
shenghar021@gmail.com
نیراعظم
خوش خلق سیما
عضو هیات علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
a.khoshkholghsima@yahoo.com
امیر حسین
شیرانی راد
0000-0002-4707-5953
استاد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ،کرج، ایران
shirani.rad@gmail.com
10.22092/aj.2018.116547.1226
این آزمایش به صورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه یزد در سال زراعی 1391-1390 انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل شاهد (آبیاری براساس ٨٠ میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A) و تنش خشکی (قطع آبیاری از مراحل 50 درصد ساقهدهی، گلدهی و خورجیندهی به بعد) و ارقام شامل سه رقم کلزای پاییزه (GKH2005، Operaو Okapi) بودند که به ترتیب در کرتهای اصلی و فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان اسید اولئیک روغن دانه کلزا در محدوده 64 تا 68 درصد و اسید لینولئیک در محدوده 15 تا 18 درصد متغیر بود. در بین سه اسید چرب اشباع (پالمتیک، استئاریک و آراشیدیک)، اثر آبیاری بر اسید آراشیدیک و اسید استئاریک و در بین شش اسید چرب غیر اشباع (پالمیتولئیک، اولئیک، لینولئیک، لینولنیک، گادولئیک و اروسیک)، تنها بر اسیدهای چرب اولئیک، لینولئیک و لینولنیک معنیدار بود. قطع آبیاری از مراحل نموی سبب افزایش معنیدار اسید اولئیک در مقایسه با تیمار شاهد شد، درحالیکه مقدار اسید لینولئیک کاهش چشمگیری یافت. واکنش سه رقم کلزا از نظر اسید چرب لینولئیک به سطوح آبیاری متفاوت بود و در سطوح قطع آبیاری رقم GKH2005از بیشترین میران اسید لینولئیک برخوردار بود. بیشترین عملکرد دانه در بین ارقام مورد بررسی در رقم GKH2005و به میزان 2211 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد و به طور کلی این رقم با برخورداری از عملکرد دانه بیشتر و کیفیت مناسب اسیدهای چرب روغن دانه در شرایط تنش خشکی برتر از سایر ارقام بود.
اسید اولئیک,اسید لینولئیک,اسید لینولنیک و عملکرد دانه
https://aj.areeo.ac.ir/article_116264.html
https://aj.areeo.ac.ir/article_116264_b0fc4e93ab5cfaef187a8359f26197ce.pdf
مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
پژوهش های کاربردی زراعی
2538-4066
2538-4058
30
3
2017
09
23
ارزیابی تنوع ژنتیکی و روابط صفات زراعی در ژنوتیپهای سویا تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش کمآبی
82
100
FA
سید علی
پیغمبری
گروه زراعت واصلاح نباتات ، دانشکده علوم ومهندسی کشاورزی، دانشگاه تهران
alipey@ut.ac.ir
حمید رضا
بابائی
بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
30241hrbabaei@gmail.com
هادی
علی پور
گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
alipourhadi64@gmail.com
10.22092/aj.2018.116585.1227
ارزیابی تنوع ژنتیکی و شناسایی ژنوتیپهای با پتانسل عملکردی بالا و محتمل به تنشهای محیطی میتواند در پیشبرد برنامههای بهنژادی آتی بسیار ارزشمند باشد. بنابراین به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و تحمل به تنش کمآبی، تعداد 40 ژنوتیپ متوسط رس سویا از گروه رسیدن III و IV انتخاب و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش کمآبی در مزرعه تحقیقاتی بخش دانههای روغنی مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر در سال زراعی 1393 کشت شدند. تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش کمآبی، صفات عملکرد دانه، تعداد دانه در بوته و تعداد شاخههای فرعی نه تنها ضریب تغییرات فنوتیپی و ژنتیکی بالایی نشان دادند، بلکه توارثپذیری و پیشرفت ژنتیکی بالایی نیز داشتند. براساس نتایج نمودار بایپلات، ژنوتیپهای L6-P79، Chaleston×Mostang/12، D42×Will82، D42.I4، Spry×Savoy/3، D42.I9 و DI-74 از نظر عاملهای مربوط به عملکرد و اجزای عملکرد تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش کمآبی مقادیر بالایی نشان دادند که میتوان از آنها به عنوان ژنوتیپهای با عملکرد بالا تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش کمآبی یاد کرد. البته ژنوتیپهای D42×Will82 و Chaleston×Mostang/12 با وجود اینکه تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش کمآبی عملکرد بالایی نشان دادند ولی کاهش عملکرد نسبتاً بالایی تحت شرایط تنش کمآبی نشان دادند. بنابراین با وجود حساسیت نسبی این ژنوتیپها به تنش کمآبی، میتوان از آنها برای کشت در مناطقی که امکان وقوع تنش کمآبی نیز وجود دارد، استفاده نمود.
تنش کمآبی,تنوع ژنتیکی,صفات فنولوژیک,عملکرد و اجزای عملکرد
https://aj.areeo.ac.ir/article_116263.html
https://aj.areeo.ac.ir/article_116263_f8d2335a345873b6e5d16714a62aa361.pdf